Kringbijeenkomst 26 januari 2024

--> tekst

Op 26 januari zal Nidesh Lawtoo aan de Vrije Universiteit te Amsterdam in de Engelse taal een presentatie geven met de titel Violence and the Unconscious: Girard, Freud and Mimetic Agonism. De tekst die besproken zal worden is 'The "True" Unconscious: Girard to Freud', het eerste hoofdstuk uit zijn onlangs verschenen boek Violence and the Oedipal Unconscious: The Catharsis Hypothesis. Naast zijn visie op de wijze waarop Girard het werk van Freud heeft verwerkt, vinden we in deze tekst ook anekdotes over Lawtoo's persoonlijke ontmoetingen met René Girard en passages over sociale media, een onderwerp dat ook elders in zijn recente werk grote aandacht krijgt.

Sinds begin 2023 bekleedt Nidesh Lawtoo de leerstoel van de moderne/hedendaagse Europese literatuur en cultuur aan de universiteit van Leiden. Inmiddels heeft hij een hele reeks boeken op zijn naam staan, waarvan de gemeenschappelijk noemer is - het plaatsen van de mimetische theorie binnen een groter historisch, filosofisch en cultureel verband. Het is een weg die helemaal teruggaat tot Plato en Aristoteles, en waarbij ook aansluiting wordt gezocht bij 19de eeuwse denkers die aandacht hadden voor het mimetische karakter van de menselijk interactie, zoals Gabriel Tarde en Friedrich Nietzsche. Gaandeweg wordt ook steeds duidelijker, zoals in zijn in 2021 verschenen Homo Mimeticus: A New Theory of Imitation, dat Lawtoo Girard niet in al zijn denklijnen volgt.

De sociale media komen ook volop aan de orde in zijn boek (New) Fascism: Contagion, Community, Myth dat in 2019 is verschenen, en waarin een ander belangrijk actueel thema aan de orde wordt gesteld: de opkomst van populistische bewegingen in Europa en de verkiezingswinst van Donald Trump in 2020. Van dit boek zal in de week van 15 januari bij uitgeverij Noordboek een Nederlandse vertaling van de hand van Berry Vorstenbosch verschijnen.

Homo Mimeticus is ook de naam van het project van de Europese Onderzoeksraad (ERC of European Research Council) waar Nidesh Lawtoo sinds 2017 leiding aan heeft gegeven. De website van dit project herbergt een schat aan informatie voor iedereen die belangstelling heeft voor een theorievorming waarin het begrip 'mimese' een centrale rol speelt.

Kijk hier voor de tekst die op 26 januari 2024 besproken zal worden.

Kringbijeenkomst 24 november 2023

Op de COV&R van de afgelopen zomer in Parijs gaf Wolfgang Palaver een presentatie over de toekomst van de mimetische theorie. Hij merkte op dat de belangstelling voor het werk van René Girard vanuit diverse academische disciplines groeiende is en dat de mimetische theorie ook buiten haar academische oevers aan het treden is. Dit heeft ons doen besluiten voor de bijeenkomst van 24 november een aantal "werkvelden" te noemen waarover in de bijeenkomst minipresentaties zullen worden gegeven en worden besproken. Eventueel kunnen aan de hand daarvan plannen worden gemaakt voor kringbijeenkomsten in de toekomst.

Voor de volgende werkvelden is een minipresentatie voorbereid:

1) Economie - Hans Weigang 
2) Filosofie - Bart Leenman 
3) Theologie - Daan Savert
4) Psychopathologie en Spiritualiteit - Berry Vorstenbosch
5) Rechtsbeginsel Stare Decisis - Nico Keizer
6) Jodendom en geweten - Hubert Darthenay

--> teksten

Video panelgesprek Religion, Madness, and Mimetic Theory 

Tijdens de COV&R-conferentie in Paris (juni 2023) hebben Michael Elias en Berry Vorstenbosch een panelgesprek gehouden over Religie, waanzin en de mimetische theorie, dat werd ingeleid en uitgeleid door Joachim Duyndam die ook de moderator was. Het gesprek werd - op een zaterdagmorgen om 9:00 - zeer goed bezocht, en riep ook veel respons op. Later vertelden leden van de board van de COV&R dat ze het jammer vonden dat deze presentatie niet op video beschikbaar was.

Met als gevolg dat er in Nederland alsnog van ditzelfde Engelstalige panelgesprek een video werd gemaakt. De locatie die daarvoor gekozen werd, is de Balie en de video is inmiddels op het COV&R channel van Youtube geplaatst.

De teksten van de voordrachten zijn ook op de tekstenpagina van deze website te vinden:

Michael Elias - A Patchwork of Non-Integrated Others
Berry Vorstenbosch - Using Girardian ideas for understanding psychosis
Joachim Duyndam - Introduction en Extroduction to the COV&R 2023 panel Religion, Madness, and Mimetic Theory

Met dank aan alle belangstellenden in Parijs en Amsterdam, en aan het Colloquium of Violence & Religion voor het mogelijk maken van deze opname!

Studiedag: Geestelijke heling van een verdeeld Europa

De  theologe des vaderlands van dit moment, Katya Tolstoya, doet onderzoek naar post-traumatische samenlevingen als professor aan de VU, is van Russische afkomst, en spreekt over de ervaring van depersonalisatie in oorlogsomstandigheden en concentratiekampen. Telkens blijkt het ongelooflijke feit dat mensen zozeer ontdaan kunnen worden van de persoon die ze zijn, dat ze van hun menselijkheid zelve beroofd zijn. Wat betekent dat? Op de achtergrond van de lezing van Tolstaya, die in de ochtend zal plaatsvinden, staat het conflict tussen Oost en West. Oekraïne is het slachtoffer geworden van tegengestelde opvattingen van menselijk samenleven en de ontsporing van de communicatie daartussen. In de middag zal er verder op dit onderwerp worden ingegaan met presentaties van Otto Kroesen en Wiel Eggen. Daarin zullen dezelfde vragen spelen. Hoe komen wij verder? Het vraagt erkenning van de verschillen maar ook van het zoeken naar een weg vooruit, naar heling. Door verbindende taal (Rosenstock), nederige spiritualiteit (Tostoy), geweldloze verzoening (Girard).

Klik hier voor de samenvattingen van de teksten van Katja Tolstaya, Otto Kroesen en Wiel Eggen.

De locatie van de bijeenkomst is de pastorie van de Dominicuskerk, Spuistraat 12, 1012 TS Amsterdam, op loopafstand van Amsterdam C.S.
 
Het programma:

9.30       Ontvangst en koffie
10.00     Woord van welkom – dagvoorzitter
10.15     Conflict en de-humanisering – Katya Tolstoya
11.00     Pauze
11.15     Vragen en gesprek 
11.45     Einde ochtendprogramma
12.00     Lunch
12.30     In de kerk: orgelspel van Nico Brouwer 
13.00     Humanisering in Oost en West – Otto Kroesen (ethiek en ondernemerschap)
(inleiding in gesprek)
14.00     Girard voor een gelovige trialoog – Wiel Eggen (antropoloog en theoloog)
(inleiding in gesprek)
15.00     Borrel
16.00     Sluiting

Dagvoorzitter is Jan Kroesen, voorzitter Respondeo. 
 
Voor koffie en thee wordt zorg gedragen. De deelnemers wordt gevraagd de lunch zelf mee te nemen.

Deelnemers kunnen zich opgeven met een email aan Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Kringbijeenkomst 26 mei 2023

Tijdens deze bijeenkomst zal Benoît Chantres The Time Has Grown Short: René Girard or the Last Law worden besproken. Benoît Chantre is de gesprekspartner in René Girard's Achever Clausewitz (Battling to the End) en heeft sinds het overlijden van Girard in 2015 verscheidene publicaties het licht laten zien. In The Time Has Grown Short werkt Chantre een aantal gedachten uit die in de gesprekken in Achever Clausewitz naar boven zijn gekomen en gaat hij verder in op Paulus' brief aan de Romeinen. In het COV&R Bulletin van februari 2022 heeft Anthony Bartlett een recensie van dit boekje geschreven. Voor de bijeenkomst van de Girardkring zal Daan Savert deze tekst inleiden, kijk hier voor zijn leesverslag