Nieuwsbrief September 2010
- Click here to navigate to the English section
In het strijklicht van een septemberzon mogen we terugkijken op een rijk en intensief jaar waarin, mede dankzij de financiële steun van Imitatio, de Girardkring een stichting heeft kunnen geworden, een nieuwe website kon neerzetten en een Zomerschool mocht organiseren. Daarnaast waren er de reguliere bijeenkomsten waarin onderwerpen zo divers als het offer van Abraham, reorganisaties in bedrijven en instellingen, het Islamdebat, school killings, en de problematiek in het Midden-Oosten voorbij zijn gekomen. Thema’s die voor het nieuwe seizoen op de rol staan zijn goede mimese, homoseksualiteit en populaire cultuur. In voorjaar 2011 zal er ook een bijeenkomst gehouden worden waarin gekeken zal worden naar fragmenten van het oude VARA-programma Het Zwarte Schaap – het mimeticon van de hand van Els Launspach loopt hier al op vooruit. Verder is 2011 een jubileumjaar: het is dan 50 jaar geleden dat René Girards eerste grote studie Mensonge romantique et verité romanesque uitkwam. Dit boek wordt nog steeds volop gelezen en de verwachting is dat de activiteiten rondom dit boek en de mimetische theorie in het algemeen in de nabije toekomst alleen maar zullen toenemen, te meer daar er steeds meer signalen uit de academische wereld komen dat de ban op het gedachtegoed van Girard aan het wijken is.
Berry Vorstenbosch
- Wilt u zelf een mimeticon schrijven of heeft u een andere bijdrage, stuur een mail aan
Mededelingen
Zomerschool 2010
Van 12 tot 25 juli vond in Leusden de eerste Europese Summer School Mimetic Theory plaats. Vijftien studenten en drie toehoorders kwamen van binnen en buiten Europa naar de Internationale School voor Wijsbegeerte voor een interdisciplinair en intensief programma van twee weken. Ze werden begeleid door zestien docenten, van wie er negen permanent aanwezig waren. Het programma begon met de mimetische epistemologie van crisis en waarheid (Paul Dumouchel) en eindigde met een perspectief op een nieuwe manier van leren (James Alison). Michael Kirwan en Els Launspach analyseerden Shakespeare’s Midsummer Nights Dream, Simon Simonse vertelde over het lot van de regenkoningin van Pari en Niki Wandinger wierp een mimetisch licht op de dramatische structuur van het leven van Jezus. Andere onderwerpen die aan de orde kwamen waren: complexe systemen (Hans Weigand), onze fascinatie met ‘dunheid’ en de ziekte anorexia (Mark Anspach), en ‘the killing fields’ van Cambodja (Paul Dumouchel). Joachim Duyndam keek naar Heidegger’s Mitsein en Benoît Chantre behandelde de verschillende vormen van transcendentie in het werk van Girard. Onder leiding van Michael Elias was een bezoek aan Kamp Amersfoort in het programma opgenomen. Andere namen die genoemd moeten worden zijn Michael Hardin, die sprak over theorie en waarheid, Suzanne Ross, die het onderwijsproces begeleidde, Wiel Eggen die dagelijks een weblog verzorgde en Berry Vorstenbosch die zorgde voor de technische ondersteuning. De algehele leiding was in handen van Thérèse Onderdenwijngaard. René Girard zelf was aanwezig middels twee opgenomen interviews, één heel recente opname met Daniel Lance, en een interview van de IKON televisie uit 1985. De studenten presenteerden hun ‘work in progress’ op twee zaterdagen, waarvan de eerste in aanwezigheid van leden van de Girard Studiekring.
Bovenstaande schetst slechts de buitenkant van de gebeurtenis die de Summer School was. Al op de tweede dag was er sprake van een ‘community of learners’ van geïnteresseerde studenten en enthousiaste docenten. Ook de ambiance van de Internationale School voor Wijsbegeerte met zijn rijke geschiedenis droeg daaraan bij. Uiteindelijk was het vooral de kracht van de theorie die deze twee weken tot een voor iedereen zo’n bijzondere ervaring maakte. Zoals een van de studenten schreef:
I learned that novelistic conversion isn’t like an argument that can be grasped and adhered to. Rather, it really is like a conversion in that one “undergoes” a change unawares until, on the other side or within it, hindsight is taken up and all the rooms that one previously traveled through are cast in new light. The book- shelves look different, the floor- boards have aged, the windows cast a glance of sunlight and breezes, shadows and cloud-cover. And all the persecutions and carnages, the murders and immolations are taken up too, uncovered, brought before us still our complicity lingers on their vestiges, yet we are invited to a new way of being with the other… to the possibility making something new, something much less violent, something much more together, a togetherness not over and against each other.
Interdisciplinaire Masterclass The Economic Agent 2.0
In het Centrum voor Wetenschap en Levensbeschouwing van de Universiteit van Tilburg, zal een serie masterclasses worden gegeven onder de titel The Economic Agent 2.0. In de economische wetenschappen zijn er verschuivingen in het mensbeeld gaande, waarin het mimetische karakter van het economisch gedrag steeds meer onderkend wordt. De masterclasses vormen een voorbereiding op een lezing die in maart 2011 gegeven zal worden door prof. dr. Vittorio Gallese, een van de mede-ontdekkers van de spiegelneuronen. De eerste masterclass vindt plaats op 29 september onder de titel Empathie en de homo mimeticus en zal worden verzorgd door Joachim Duyndam. Voor een volledig programma: klik hier.
50 Jaar Mensonge romantique et verité romanesque
Volgend jaar is het 50 jaar geleden dat René Girards eerste grote studie De romantische leugen en de romaneske waarheid verscheen. Dit boek wordt nog vaak ter hand genomen en behalve dat het een goede introductie op de mimetische begeerte vormt, laat het zien hoe literatuur een inspiratiebron kan vormen om tot dieper inzicht in intermenselijk gedrag te komen. Tussen april en oktober zal vanuit Imitatio een vijftal eendaagse colloquia worden georganiseerd in Engeland, Duitsland, Brazilië en de VS. Voor meer informatie, kijk op de speciaal voor dit evenement ingerichte website.
Cursus Mimetische Theorie Volksuniversiteit Arnhem
In april 2011 zal een driedelige cursus mimetische theorie gegeven worden aan de volksuniversiteit Arnhem onder de titel Na-apers en zondebokken: Imitatie en de bezwering van geweld. De cursus zal worden verzorgd door kringlid Rob Gast. Voor meer informatie over de inhoud van de cursus, klik hier.
Kringbijeenkomst september 2011
Op de eerste kringbijeenkomst van het nieuwe seizoen zal Joachim Duyndam ingaan op de vraag of mimese steeds tot rivaliteit en geweld moet leiden of dat er ook vormen van “goede mimese” bestaan. Kijkt Girard niet te zwartgallig tegen het verschijnsel mimese aan? Is het mogelijk om elkaars begeerten te imiteren zonder dat het aankomt op een conflict waarin we elkaars Zijn willen ontroven? Internationaal loopt de discussie over goede mimese al geruime tijd en is deze, afgaande op de heftige reacties die Joachim Duyndams bijdrage over dit onderwerp op de COV&R bijeenkomst in Londen 2009 opriep, nog lang niet afgerond.
Contagion no. 17
Afgelopen augustus is nummer 17 van het tijdschrift Contagion verschenen, waarin weer een fraaie reeks hoogwaardige artikelen over een keur aan onderwerpen. Literatuur en film zijn zoals meestal volop vertegenwoordigd – The Dunciad van Alexander Pope, Tiki: Biafran Maid in Geneva een roman van de Nigeriaanse schrijver Chike Momah, en Alfred Hitchcock’s The Birds. In dit kader moet ook het artikel van Nikolaus Wandinger over Harry Potter genoemd worden, waarin de switch die Girard ten aanzien van het begrip offer in een discussie met Raymond Schwager gemaakt heeft, gerecapituleerd wordt. Geheel andere thematiek treffen we aan in het artikel Beyond Rivalry van Andreas Oberprantacher, waarin onder andere de vraag gesteld wordt of het überhaupt mogelijk is een “wij” te vormen, zonder dat er een “zij” tegenover staat. Vermeldenswaardig is ook het artikel van Federica Casini & Pierpaolo Antonello waarin een resumé gegeven wordt van de receptie van Girard in Italië sinds de jaren zestig tot heden. Internationaal gesproken wordt Nederland wel als een vooruitgeschoven post van het mimetische denken gezien, maar zover als Italië is – afgaande op de beweringen die Casini & Antonello doen, dat in Italië “Girard is widely and unquestionably recognized as one of the most influential thinkers of our times” – zover is Nederland nog lang niet.
Contagion is het tijdschrijft van COV&R, dat je als lid jaarlijks toegestuurd krijgt. Dit lidmaatschap is ook het welkomstgeschenk aan iedereen die een donatie aan de Stichting Girard Studiekring doet van € 90,= of hoger.
Website
Migratie
In het najaar van 2010 zal alle informatie op de “oude” site gemigreerd worden naar een nieuw platform. De website-ondersteuning voor de European Zomerschool 2010 heeft zich al geheel op dit nieuwe platform afgespeeld. Belangrijke functionaliteit hierin was dat een gedeelte van de website (de profielen van de studenten, lesmateriaal dat nog niet gepubliceerd kan worden) voor de buitenwereld en zoekmachines als Google afgeschermd kon worden. Ook de weblogs die Wiel Eggen tijdens de Zomerschool geschreven heeft zijn niet zonder inlog-account opvraagbaar. Wie meer van de Summer School site wil zien kan contact opnemen via
Dorbeck is alles!
In eerdere nieuwsbrieven is bericht over de publieksuitgave van het proefschrift van Sonia Pos Dorbeck is alles! Op de Girard-website is nu de volledige tekst van het proefschrift beschikbaar.
Toespraak Jan Geerts
Kringlid Jan Geerts, die een poos geleden naar Zeeuws Vlaanderen is verhuisd, zond ons een tekst die hij bij een samenkomst van De Lier in Brugge heeft uitgesproken.
Geert van Coillie
Geert van Coillie zond de tekst Homer on Competition. Mimetic Rivalry, Sacrificial Violence and Autoimmunity in Nietzsche voor plaatsing op onze website. Zoals al in de vorige nieuwsbrief vermeld worden de teksten van van Coillie gekenmerkt door een helder inzicht in het mimetisch denkgoed en een groot stilistisch vermogen.
Psychopolitiek
Recentelijk besprak J.C. Heldring in een artikel in het NRC Jean-Michel Oughourlians Psychopolitique. Uit dit artikel het volgende bemoedigende citaat:” [Oughourlian] is een neuropsychiater, die in Californië heeft gedoceerd, en leerling van René Girard, van wie ik, eerlijk gezegd, nooit gehoord had, maar die als lid van de Académie Française niet de eerste de beste moet zijn.”
English
Summer School
From 12 to 25 July, the first European Summer School Mimetic Theory took place in Leusden. Fifteen students and three auditors from Europe and beyond travelled to the International School of Philosophy for an interdisciplinary and intensive two week’s programme. Sixteen teachers, nine of whom were present throughout, took part in the teaching. The programme started with the mimetic epistemology of crisis and truth (Paul Dumouchel) and ended with a perspective on a new way of learning (James Alison). Michael Kirwan and Els Launspach analysed Shakespeare’s Midsummer Night’s Dream, Simon Simonse lectured on the fate of the rain queen of Pari and Niki Wandinger shed mimetic light on the dramatic structure of the life of Jesus. Other topics covered were: complex systems (Hans Weigand), our fascination with ‘slimness’ and the disease anorexia (Mark Anspach), and the Cambodja ‘killing fields’ (Paul Dumouchel). Joachim Duyndam explored Heidegger’s Mitsein and Benoît Chantre addressed different notions of transcendence in Girard’s works. A visit to Camp Amersfoort, introduced by Michael Elias, was part of the programme as well. Other people who contributed to the Summer School were: Michael Hardin, who gave an introductory lecture on theory and truth, Wiel Eggen who wrote a daily weblog, Suzanne Ross who monitored the pedagogical process, and Berry Vorstenbosch who provided technical support. Coordinator of the Summer School was Thérèse Onderdenwijngaard. Two interviews with René Girard were screened, one recorded very recently by Daniel Lance , and a 1985 interview made for Dutch television (IKON). The students presented their work in progress twice with members of the Dutch Girard Society attending on the first occasion.
This summary merely offers an outside description of the great event the Summer School turned out to be. Already as early as on the second day, a community of learners, consisting of interested students and inspired teachers had been formed. Also the way the School for Philosophy with its rich history contributed to the atmosphere should be mentioned. Still, in the first place it was the power of the theory, which made these two weeks into such a special experience. As one of the students wrote:
I learned that novelistic conversion isn’t like an argument that can be grasped and adhered to. Rather, it really is like a conversion in that one “undergoes” a change unawares until, on the other side or within it, hindsight is taken up and all the rooms that one previously traveled through are cast in new light. The book- shelves look different, the floor- boards have aged, the windows cast a glance of sunlight and breezes, shadows and cloud-cover. And all the persecutions and carnages, the murders and immolations are taken up too, uncovered, brought before us still our complicity lingers on their vestiges, yet we are invited to a new way of being with the other… to the possibility making something new, something much less violent, something much more together, a togetherness not over and against each other.
50 Years Deceit, Desire & The Novel
Next year will be the half-centennial of René Girard’s first great study, Deceit, Desire & The Novel. This volume is still often consulted today, and, apart from offering a decent introduction to mimetic desire, it shows how literature can be inspiring for gaining a deeper insight into interhunan behaviour. From april to octobre 2011, a number of five colloquia will be organized in England, Germany, Brasil and the United States, sponsored by Imitatio. For this series of events a special website has been created. Read more here.
Contagion No. 17
Volume 17 of the Contagion journal arrived in august 2010, offering a number of high level articles covering a wide array of subjects. Literature (and film) , had its share of attention – Alexander Pope’s The Dunciad, Tiki: Biafran Maid in Geneva a novel by the Nigerian author Chike Momah, and Alfred Hitchcock’s The Birds. Here, also Nikolaus Wandinger’s article on Harry Potter has to be mentioned, in which the influence of Raymund Schwager on Girard’s rethinking of the concept of sacrifice is part of the argument. Totally different subject matter is touched in Beyond Rivalry by Andreas Oberprantacher, in which the question is raised whether it is possible at all to come to a “we” which is not over against a “they”. Another article that deserves special interest is the resumé given by Federica Casini & Pierpaolo Antonello: The Reception of René Girard’s Thought in Italy: 1965 – present. The Netherlands is often considered as an outpost for mimetic theory, but certainly Holland is not as far as Italy, if it is true what Casini & Antonello say about their country: “Girard is widely and unquestionably recognized as one of the most influential thinkers of our times”.
Copyright © 2023. Girard Studiekring.